Manastir Manasija – srednjevekovni biser istočne Srbije
Tekst napisala: Aleksandra Protić
Manastir Manasija je jedan od najznačajnijih spomenika srpske srednjovekovne kulture. Ovo impozantno srednjovekovno utvrđenje, grandioznih zidina i kula oduzima dah pri samom prilazu. Manastir Manasija se ubraja u vrhunska ostvarenja srpske arhitekture kasnog srednjeg veka, a utvrđenje je sagrađeno sa ciljem da brani manastirsko naselje.
Manastir Manasija poznat je još pod imenom Resava. Nalazi se u opštini Despotovac i pripada braničevskoj Eparhiji. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik od izuzetnog značaja.
Manastir je zadužbina despota Stefana Lazarevića, sina kneza Lazara i kneginje Milice. Potiče iz 15. veka. Manastirska crkva posvećena je Svetoj Trojici, a izgrađena je u moravskom stilu. Oko manastira se nalazi utvrđenje, čije su zidine služile za odbranu. Postojalo je 11 kula, od kojih je najpoznatija ,,donžon kula", odnosno Despotova kula, koja se nalazila nekoliko metara iznad ostalih.
Po završetku izgradnje manastira Manasije, despot Stefan doveo je ovde učene monahe, te je nastala ,,Resavska škola", odnosno, prepisivačka radionica. Veliki broj dela preveden je i prepisan upravo u ovom manastiru.
Manastir Manasija je kroz vekove svog postojanja nekoliko puta padao pod vlast turaka, oni su ga obnavljali, ali su takođe pretvorili i u svoju bogomolju. Kasnije Manasiju osvajaju austrougari, obnavljaju uništene delove i prvi put posle dužeg vremena se pominje manastirsko bratstvo. Sledi povratak turaka i prekid duhovnog života, sve do Prvog srpskog ustanka. Knez Miloš Obrenović je 1832. godine posetio Manasiju, dok je obnova počela 1844. godine kada se Manasija nalazila se u izuzetno lošem stanju. Sledi prestanak radova sve do 1929. godine, što prouzrokuje dodatne probleme zbog urušavanja kula i zidina, usled čega se donosi odluka da kule budu skinute, izravnjane i zalivene betonom, te utvrđenje oko Manasije gubi svoj originalni izgled i uništavaju se svi materijalni ostaci za originalnu rekonsktruciju.
Rekonstrukcija manastira počela je početkom 21. veka i tom prilikom nađeni su zemni ostaci za koje se veruje da pripadaju despotu Stefanu, a kasnije je na osnovu DNK istraživanja, utvrđeno sa 99,94% verovatnoće pripadaju njemu.
Manastir Manasija se obilazi u okviru sledećih tura:
https://putujem.online/sr/adventure/view/765
