Prestonica Mađarske smatra se jednom od najvažnijih kulturnih metropola u centralnoj i istočnoj Evropi. Budimpešta se nalazi na reci Dunav, koja je deli na dva dela, i poznata je po fantastičnoj eklektičnoj arhitekturi i kupalištima sa lekovitim termalnim vodama, koji su ovde građeni još od praistorije. Ovaj grad ubedljivo je vodeći centar mađarskog turizma, i svake godine privlači sve veći broj turista, koji je danas dostigao cifru od 20 miliona posetilaca godišnje. Turisti iz celog sveta u Budimpešti najviše posećuju istorijske znamenitosti, muzeje i galerije, kao i sportske hale, stadione i Hungaroring, trkačku stazu Formule 1. Tik uz Dunav nalazi se brdašce, na kojem se nalazi mnogo važnih istorijskih zdanja, spomenika i muzeja. Nesumnjivo najlepši od svih je dvorac Buda, ogromna rezidencija habzburških monarha iz 18. veka. Tu je i Ribarski Bastion iz 19. veka, sa koga su lokalni ribari branili grad, kao i mnoge neoromaničke crkve i njihovi tornjevi.

Koje je najbolje vreme za posetu Budimpešte?

Period između marta i oktobra je prilično sjajan! Zapravo, teško je opredeliti se. U proleće kada sve procveta sve to doprinosi svakom pejzažu u gradu. Leta mogu biti veoma topla ali su ispunjena i kvalitetnom zabavom i raznim koncertima.

Zime više nisu hladne kao nekada, a ako volite božićnu atmosferu, onda će vas novogodišnja pijaca i ukrasi koji animiraju grad osvojiti u periodu između novembra i decembra.

Koji su najpoznatiji mostovi u Budimpešti?

Jedna od najslikovitijih i jedinstvenih atrakcija u Budimpešti je definitivno Lančani most koji spaja dve strane grada, Budim i Peštu. On je ujedno i najstariji most ovog grada. Budimpeštu nazivaju i gradom mostova, s obzirom da dve strane grada spaja čak 8 mostova. Pored pomenutog Lančanog mosta, najpoznatiji su Margitin most koji je drugi najstariji u Budimpešti, potom Elizabetin most, Petefi Šandor i most Slobode.

Spomenici koje trebate obići Budimpešti su:

✅ Zgrada mađarskog parlamenta - je jedna od najlepših građevina Budimpešte. Duga je 268m, visoka 96m (što je za mađare bitan broj jer je 1896. godine Mađaraska proslavila 1000 godina postojanja) i u njoj je smeštena 691 prostorija. Unutrašnjost palate su ukrasili najveći umetnici tog vremena. Neogotski stil krasi spoljašnost i fasadu dok je kupola u neorenesansnom stilu. Krasi je veliki broj tornjeva među kojima je najviši od 96m, 12 nižih koji predstavljaju mesece u godini i 365 niskih koji simbolizuju dane u godini. Sedište je Vlade Republike Mađarske, mada vlada koristi manji deo zgrade, dok je veći deo otvoren za turističke obilaske. U glavnoj sali je izložena Sveta Kruna koja se nalazi i na grbu Mađarske.

✅ Ribarski bastion - je podignut između 1895. i 1902. godine i ima sedam kula od kojih svaka predstavlja po jednog mađarskog vođu. U srednjem veku je ovde bilo stecište riblje pijace, odakle i potiče ime ovog zdanja koje nikada nije ni služilo za odbranu grada. Više je dekorativnog karaktera a izgrađeno je kao dodatak uz crkvu Sv. Matije. Definitivno jedno od najatraktivnijih mesta u gradu zbog veličanstvenog pogleda koji se odatle pruža.

✅ Bazilika Sv. Stefana (Ištvana) - Ovo je najveća crkva glavnog grada Mađarske. Posvećena je prvom kralju, osnivaču države, poborniku pokrštavanja paganskog naroda, koji je posle smrt proglašen svecem. Gradila su je tri graditelja 54 godine u periodu od 1851. do 1905. godine. Dimenzije crkve su impozantne, iako spolja ne deluje tako jer je ceo kompleks stisnut između zgrada koje su se mimo urbanističkog plana gradile u neposrednoj okolini. Crkva ima dužinu 86m, širinu 55m, i visinu kupole 96m. Unutar Bazilike postoji posebna kapela (mala crkva) u kojoj se nalazi desna šaka prvog kralja Mađarske.

✅ Trg heroja - je sagrađen u čast 1000-godišnjice dolaska mađarskih plemena, koji su pod vođstvom Arpada, prvog kneza naselili Karpatsko područje i Panonsku niziju. U centralnom delu se nalazi Milenijumski spomenik, visok korintski stub 36m na čijem vrhu je krilati kip Arhangela Gabrijela. Iza Milenijumskog spomenika se nalaze dvodelne Kolonade ukupne dužine 85m. Između stubova ovih kolonada se nalazi 14 hronološki poređanih kipova kraljeva i istaknutih istorijskih ličnosti Mađarske počevši od Sv. Stjepana pa sve do Lajoša Košuta, vođe revolucije u XIX veku.

✅ Lančani most - ili Sečenjijev most je prvi stalni most koji je povezao Budim i Peštu. Dugačak je 380m sa 48m visokim stubovima. Sa obe strane mosta se nalaze kameni lavovi. Izgradnju je finansirao mađarski reformator Ištvan Szecheny, a projektovao ga englez William Tierney Clark. Svečano je otvoren 1849. godine i bio je jedan od najlepših i najvećih visećih mostova tog vremena. Krajem II Svetskog rata, prilikom povlačenja 1945. godine, nemačka vojska diže sve mostove u vazduh da bi zaustavila Sovjetsku Crvenu Armiju pa i Lančani most. Neoštećeni su ostali samo stubovi mosta. 1949. godine je renoviran i otvoren.

✅ Dvorac Vajdahunjad - u bukvalnom prevodu znači Istorijski građevinski skup. Ovo zaista retko građevinsko delo, koje se sastoji od 21 dela tvrđave, prikaz je srednjovekovne arhitekture Mađarske. Idejni tvorac i graditelj bio je arhitekta Ignac Alpar. Povodom hiljadugodišnjice sagradio je 1896. godine od drveta istorijski sklop građevina. Zbog veoma uspelog ostvarenja od države je dobio zadatak da isti sačini od čvrstog materijala, što je i učinjeno između 1904. i 1908. godine.

✅ Brdo Gelert - Ime je dobilo po apostolu, tj. čanadskom biskupu, zaslužnom za prevođenje mađarskih pagana u hrišćanstvo. Posle smrti, kao i prvi kralj Mađarske Sv. Ištvan, dobio je oreol sveca. Umro je po legendi tako što su ga pagani koji nisu hteli da prihvate hrišćanstvo, radi osvete, dok e svozio kočijom po brdu, 1046. godine, nasilno prevrnuli i gurnuli u Dunav.

✅ Tekelijanum - neposredno pored srpske pravoslavne crkve Sv. Đorđa, u starom elitnom kvartu Budimpešte, nalazi se zgrada - Zadužbina Save Tekelije. Godine 1838. imućni i ugledni pravnik, gospodin Sava Tekelija osnovao je Zadužbinu i sagradio velelpnu palatu, sa ciljem da srpskim, siromašnim, ali i vrednim đacima i studentima omogući školovanje i obrazovanje. Imali su pravo na jedan topli obrok dnevno, besplatno školovanje i džeparac. Do preseljenja u Novi Sad (1864. godine) u jednom krilu zgrade bila je smeštena Matica srpska (osnovana 1826. godine u Budimpešti).

Koja strana je Budim a koja Pešta? 

Okrenuti prema severu, sa vaše leve strane je Budim (gde se nalazi i tvrđava), a sa desne strane je Pešta. Budim i Pešta su dva dela istog grada.

Da li je voda sa česme u Budimpešti za piće?

Kvalitet vode iz česme u Budimpešti je odličan, možete je piti bez brige. Medjutim mi savetujemo na svim destinacijama van Srbije da je bolje da kupujete flaširanu vodu jer sama promena vode može izazvati stomačne probleme…. itd

Kakav je javni prevoz u Budimpešti?

Budimpešta ima efikasan i pristupačan sistem javnog prevoza, uključujući autobuske, 4 linije metroa, trolejbuse, tramvaje, prigradske železničke linije (zvane HEV linije) i brodske usluge.

Svaka vrsta javnog prevoza vam omogućava da lako stignete do odredišta.

 Koja je cena autobuske karte u Budimpešti?

Cena autobuske karte u jednom pravcu se kreće od 350 do 450 HUF, odnosno od 1 do 2€.

Koja je cena vožnje brodićem u Budimpešti?

Jednočasovno krstarenje Dunavom košta između 2700-3000 HUF, odnosno 8-8.5€

Cena metro karte u Budimpešti?

Postoji mogućnost da kupite metro kartu za jedno neprekidno putovanje bez presedanja na sve 3 linije metroa za 3 stanice u trajanju od 30 minuta. U okviru te karte možete menjati linije unutar mreže metroa, ali važi samo za 3 stanice ukupno (npr. 2+1 ili 1+2 stanice).

Koliko košta vožnja gondolom u Budimpešti?

Vožnja Budimskom uspinjačom (gondolom) je prijatan i prilično jeftin način da poštedite noge prilikom pešačenja kada želite da se popnete na brdo Budimskog zamka sa nivoa reke na trgu Adama Klarka.

Cena za odrasle u jednom pravcu iznosi 1.200 HUF (3.5€) dok je za povratnu kartu neophodno izdvojiti 1.800 HUF (5€).

Deca uzrasta od 3 do 14 godina uza jedan pravac plaćaju 700 HUF (2€), dok je povratna karta 1.100 HUF (3€).

Za decu do 3 godine, vožnja je besplatna.

Da li možete kolima doći do Bastiona?

Da, možete doći kolima i parkirati svoje vozilo na otvorenoj ulici pored hotela Hilton (u distriktu Budimskog dvorca nema besplatnog parking mesta). 

Cena je 440 HUF / 1.23€ po satu (max 3 sata) a plaćanje se vrši na automatima

Central Market Hall nešto o njemu

Velika pijaca (Great Market Hall) u Budimpešti je sagrađena 1897. godine i najlepša je i najveća od svih budimpeštanskih pijaca. Bez obzira da li pada kiša ili sija Sunce, Velika pijaca je uvek odlična opcija, i definitivno jedna od najboljih atrakcija prema mnogim budimpeštanskim vodičima. Na 3 sprata Velike pijace u Budimpešti možete nabaviti sve vrste robe: voće, povrće, mlečne proizvode, fantastične salame, kisele krastavce, svežu ribu, mađarsku papriku, tokajska vina, razne suvenire, torbe, odeću, tiganje i lonce, pa čak i kuvana jela, ili mađarske grickalice poput Langoša na štandovima sa hranom i restoranima na gornjem spratu.

Kako pozvati taksi u Budimpešti?

Preporučuje se da pozovete jednu od legitimnih taksi kompanija na telefon ili preko njihovih mobilnih aplikacija (City Taxi, Tele 5 Taxi ili FoTaxi) ili koristite Boltovu mobilnu aplikaciju.

Ne preporučuje se pozivanje taksija sa ulice osim ako ne vidite kojoj kompaniji pripada, jer neki taksisti mogu da naplate više od uobičajene cene. Koja je to uobičajna cena taxija od tačke A do tačke B?

Šta je centar Budimpešte?

Centar grada je na desnoj obali reke Dunav. U opštem smislu, oblasti koje se nalaze unutar kruga Velikog bulevara (Nagikorut) mogu se nazvati centrom grada (V, VI i VII okrug).

Najznačajnije znamenitosti (Parlament, bazilika Svetog Stefana, Velika centralna pijaca, itd.) nalaze se u centru.

Koliko košta obrok u Budimpešti?

Budimpešta ima pristupačnu hranu koja ne košta više od prosečne zemlje Centralne i Istočne Evrope i mnogo je jeftinija od zapadnoevropskih/SAD standarda.

Cene hrane variraju, ali prosečna cena ishrane u Budimpešti je oko 18 evra dnevno. Prosečan obrok košta oko 8 evra.

Cene u marketima su kao u Srbiji pa čak i jeftinije…

Koja je mađarska tradicionalna hrana?

Tradicionalna mađarska hrana se obično bazira na mesu, sezonskom povrću i svežem hlebu. Začini koji se koriste u mađarskim jelima uključuju papriku, crni biber, nekoliko različitih začina i crni luk koji je takođe veoma popularan kao sastojak.

Najpopularnija tradicionalna mađarska jela su: gulaš supa (gulyasleves), riblja čorba (halaszle), mađarska mesna čorba (porkolt), pileći paprikaš (paprikas csirke), punjeni kupus (toltott kaposzta).

Top 5 restorana u Budimpešti gde je najbolji gulaš: 

1. Gettó Gulyás 
2. Kiosk
3. Menza restaurant
4. Rosenstein restaurant
5. Stand25 Bistro

Koje je nacionalno piće Mađarske?

Nacionalno piće Mađarske je Palinka i Unicum.

Palinka je veoma jako tradicionalno žestoko piće napravljeno od različitih vrsta voća.

Unicum je veoma jak biljni napitak tamne boje koji se obično pije kao sredstvo koje pomaže varenju. To je jedno od najpoznatijih mađarskih nacionalnih pića napravljeno od različitih biljaka.

Šta posetiti u Budimpešti sa decom?

Obavezno posetiti ZOO vrt koji se prostire na 184.000 m2. Zoološki vrt i botanička bašta glavnog grada je najstariji zoološki park u Mađarskoj i jedan od najstarijih na svetu.

Ima 1.072 životinjske vrste i nalazi se u parku Varošliget, što je neobično za zoološki vrt da se nalazi u centru grada.

Zoološki vrt je otvorio svoja vrata 9. avgusta 1866. Park ima 1–1,1 milion posetilaca svake godine. Životinje koje su prisutne u zoološkom vrtu i najviše se izdvajaju, su Komodo zmaj i od decembra 2011. vombat.

Zoološki vrt se nalazi u centru grada i do njega se može doći linijom 1 (metro Budimpešte)

Cena karte:

Odrasli - 3.300 HUF / 9.25€

Deca - 2.200 HUF / 6.17€

Tropikarijum je dobio ime po mađarskom biznismenu koji živi u Švedskoj, Karolju Farkašdiju. On i njegova porodica razvili su i implementirali jedinstveni sadržaj koji predstavlja Tropicarium u Kolmardenu 1990. i u Budimpešti 2000. godine.

Nalazi se na „ivici“ Budimpešte, u impozantnoj zgradi tržnog centra Campona, i jedan je od najvećih morskih akvarijuma u ​​srednjoj Evropi .

Zoološki vrt prikazuje život slatkovodnih riba, uključujući domaću faunu, tropske divlje životinje i neverovatno bogatstvo morskih vrsta. Stotine životinjskih vrsta se mogu diviti u 8 sala, sa izuzetnim sadržajima kao što su maženje životinja i tropska kiša.

Stanovnici zoološkog vrta su ajkule, aligatori, egzotični gmizavci i vodozemci, mali majmuni, ptice i hiljade raznobojnih vrsta riba.

Cena karte:

Odrasli - 3.000 HUF / 8.41€

Deca - 2.200 HUF / 6.17€

Besplatno za decu do 4 godine 

https://tropicarium.hu/

Nažalost korona je zatvorila neke od muzeja jedan od omiljenih deci bio je Miniuniverzum. Muzej u kome ste mogli u trenutku da obiđete razne delove zemlje kao i razne gradove. makete su bile odrađenje do najmanjih detalja.

Šta još treba obići ako imate više vremena?
Preporuka je obići i Sent Andreju koja je udaljena samo 21 km i vožnjom autom oko 30 min. Vredi odvojiti jedan dan za obliazak ovog gradića koji za nas Srbe ima posebnu istorijsku priču.